Η κινέζικη νομοθεσία απαγορεύει ρητά τη διπλή υπηκοότητα στους πολίτες της. Οποιος Κινέζος αποκτήσει άλλη υπηκοότητα παύει να είναι Κινέζος και θεωρείται προδότης! Στην Ελλάδα, πάντως, η πλειονότητα των κινέζων καταστηματαρχών διαθέτει νόμιμο ευρωπαϊκό διαβατήριο και επομένως ευρωπαϊκή υπηκοότητα! Είναι όλοι τους «προδότες» ή μήπως στις μπίζνες ξεχνιούνται όλα;
Οπως και να 'χει, οι Κινέζοι αυτοί ανήκουν στην κατηγορία των «επιχειρηματιών» μεταναστών και καταφθάνουν στη χώρα μας με έτοιμη τη χρηματοδότηση και συγκεκριμένο business plan. Από τους περίπου 30.000 Κινέζους που ζουν στη χώρα μας εκτιμάται πως μόλις ένα μικρό ποσοστό -δεν ξεπερνά το 15%- κατέχει βίζα εισόδου θεωρημένη από κάποιο ελληνικό προξενείο στην Κίνα, ένα 30% είναι οι «επιχειρηματίες» με ευρωπαϊκή υπηκοότητα και το υπόλοιπο κατανέμεται σε μετανάστες που πληρώνουν αδρά κάποιο κύκλωμα με σκοπό να έρθουν στη χώρα μας και να προμηθευτούν πλαστό ευρωπαϊκό διαβατήριο. Μέχρι το τέλος Αυγούστου τα ελληνικά προξενεία της Κίνας είχαν εκδώσει περισσότερες από 6.800 τουριστικές βίζες (τύπου C). Τον περασμένο Σεπτέμβριο το προξενικό γραφείο στο Πεκίνο έδωσε 1.550 βίζες ενώ μόνο για το πρώτο οκτάμηνο του 2010 από το ίδιο γραφείο θεωρήθηκαν συνολικά 3.800 άδειες εισόδου. Διαπιστώνεται λοιπόν αύξηση αναλογικά με πέρυσι, η οποία φαίνεται να κινείται στο πνεύμα των κατά καιρούς συζητήσεων μεταξύ Αθήνας και Πεκίνου, στις οποίες και τίθενται στόχοι αλματώδους αύξησης του τουριστικού ρεύματος στη χώρα μας.
Πρώτη φορά το θέμα διερεύνησης των κατόχων βίζας και ευρωπαϊκών διαβατηρίων (αν είναι νόμιμα ή όχι) τέθηκε πριν από μερικούς μήνες με αίτημα διαφόρων εμπορικών συλλόγων της χώρας. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά την περίπτωση του Ηρακλείου Κρήτης, όπου ο εκεί Εμπορικός Σύλλογος ενημέρωσε εισαγγελείς και αστυνομία πως η πλειονότητα των κινέζων επιχειρηματιών της πόλης έχουν ευρωπαϊκή υπηκοότητα, δηλαδή ευρωπαϊκά διαβατήρια που έχουν εκδοθεί από Βουλγαρία, Ρουμανία, Αυστρία, Αγγλία, Σουηδία κ.τ.λ. Αυτό συνεπάγεται και τη νόμιμη παρουσία τους στην Ελλάδα και βεβαίως την εμπορική τους δραστηριότητα. Σε μια πρώτη έρευνα διαπιστώθηκε πως από τους 62 κινέζους καταστηματάρχες μόνο οι 6 διέθεταν βίζα για την παραμονή τους στη χώρα μας και όλοι οι υπόλοιποι ευρωπαϊκά διαβατήρια.
«Δεν είναι Κινέζοι, είναι ευρωπαίοι πολίτες. Το πώς παίρνουν την υπηκοότητα δεν το γνωρίζουμε», υποστηρίζει η Πόπη Μαστοράκη, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εμπορικών Συλλόγων Κρήτης.
Απόκτηση υπηκοότητας άλλης χώρας ισοδυναμεί με αφαίρεση της κινεζικής. Μέχρι τώρα δεν υπάρχει συμφωνία Ε.Ε.-Κίνας για διευκόλυνση χορήγησης θεωρήσεων εισόδου, όπως ισχύει με τη Ρωσία. Ακόμη και για τα διπλωματικά διαβατήρια της Κίνας απαιτείται βίζα. Να αναφέρουμε πως η μόνη συμφωνία που έχει γίνει αφορά το Μνημόνιο Ομαδικού Τουρισμού Ε.Ε.-Κίνας (ADS) για οργανωμένα τουριστικά γκρουπ, το οποίο προβλέπει συνεργασία εγκεκριμένων τουριστικών πρακτορείων της Κίνας με αντίστοιχα κοινοτικά.
«Πανευρωπαϊκή» βίζα
Αξίζει να επισημάνουμε ότι σύμφωνα με το γραφείο τύπου και επικοινωνίας της ελληνικής πρεσβείας στο Πεκίνο, οι βίζες που εκδίδουν οι ελληνικές αρχές αφορούν ολόκληρο το χώρο Schengen. Αυτό προκύπτει και από έρευνα του Τμήματος Ασιατικών Σπουδών του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων (ΙΔΟΣ), όπου επισημαίνεται πως οι κινέζοι μετανάστες συνήθως φτάνουν στη χώρα μας αεροπορικώς μέσω άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
«Η έλευση των Κινέζων συνδέεται με την έλευση προϊόντων. Η αξιοποίηση της κινεζικής κοινότητας στο εξωτερικό αποτελεί επίσημη πολιτική του κινεζικού κράτους. Οι Κινέζοι φέρνουν προϊόντα και τα προϊόντα Κινέζους», επισημαίνει στην έρευνα του ΙΔΟΣ ο πρόεδρος του Τμήματος Ασιατικών Σπουδών, Πλ. Τόντσεφ.
Οσο για τους... άλλους Κινέζους, τους «ανακυκλώσιμους», αυτοί έρχονται χωρίς business plan για να εργαστούν στη χώρα μας. Οπως ο 35χρονος Λιν που κατάγεται από το Πεκίνο. Το 2004 ζούσε εκεί, σε ένα παράπηγμα με τη γυναίκα του και τον τρίχρονο γιο τους, πίσω από τους πολυτελείς ουρανοξύστες της πόλης, στα φημισμένα χουτόνγκ. Σήμερα είναι κάτοχος πλαστού ευρωπαϊκού διαβατηρίου και... γάλλος υπήκοος. Πλήρωσε στο «κύκλωμα» 15.000 ευρώ για το ταξίδι του μέχρι εδώ και για την προμήθεια των απαραίτητων εγγράφων.
Σύμφωνα με τις ελληνικές αρχές, αλλά και σύμφωνα νε τα όσα υποστηρίζουν Κινέζοι που ζουν χρόνια στη χώρα μας, για το «κύκλωμα» («sneak heads», κατά την αστυνομία) οι άνθρωποι αυτοί είναι ανακυκλώσιμοι, όχι όμως και οι ταυτότητες και τα διαβατήρια, τα οποία κληρονομούνται. Αν δηλαδή ο Λιν πεθάνει, το διαβατήριο με το όνομά του θα διαβιβαστεί στον επόμενο που θα θελήσει να έρθει στη χώρα μας. Ισως γι' αυτό οι Ιταλοί να λένε πως «Οι Κινέζοι δεν πεθαίνουν ποτέ»...
Παριστάνουν τους... εισαγωγείς λαδιού
Κινέζοι ψάχνουν τρόπους να έρθουν στην Ελλάδα με πρόφαση να κάνουν μπίζνες. Τα επιχειρηματικά ντιλ που επιδιώκουν είναι κυρίως «εισαγωγές» ελαιολάδου. Στόχος, κυρίως, η μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα.
Προσεγγίζουν κυρίως μικρομεσαίες επιχειρήσεις και διά αλληλογραφίας μέσω Ιντερνετ, εκδηλώνουν ενδιαφέρον για υπέρογκες ποσότητες. Σκοπός, μία πρόσκληση στην Ελλάδα, από τον ανυποψίαστο επιχειρηματία η οποία αποτελεί και την προϋπόθεση για την έκδοση βίζας από το καθεστώς. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση εξαγωγέα ο οποίος συμφώνησε παραγγελία αξίας 380 χιλιάδων ευρώ με κινέζικη εταιρεία με την επωνυμία GuiLin ZhoTo Trading Co. LTD. Προηγήθηκε αποστολή δειγμάτων ελαιολάδου από τον εξαγωγέα, τα οποία... πέρασαν τα test ποιότητας, όπως τον διαβεβαίωσε ο υπεύθυνος της εταιρείας. Η παραγγελία όμως δεν έγινε ποτέ. Οι Κινέζοι τού ζήτησαν να υπογράψουν συμβόλαιο διά ζώσης. «Δυστυχώς τότε κατάλαβα ότι κάτι δεν πάει καλά. Δεν χρειαζόταν κάποιο συμβόλαιο για να γίνει η εξαγωγή. Παραγγέλνεις, πληρώνεις και τελειώνεις. Πιο έμπειροι επιχειρηματίες φίλοι μού είπαν ότι πρόκειται απλώς για απατεώνες που ψάχνουν τρόπους να φύγουν από την Κίνα, για διακοπές ή για μόνιμη εγκατάσταση».
«Αυτές οι προτάσεις, είναι σαν ένας πολλά υποσχόμενος γάμος, αλλά στο τέλος η νύψη το σκάει...», λέει με χιούμορ ο Ευτύχης Τζιρτζιλάκης, υπεύθυνος εξαγωγών σε τυποποιητική επιχείρηση ελαιολάδου στην Κρήτη. Στην αρχή μπορεί κάποιος να πειστεί για τις προθέσεις τους. Στη συνέχεια, όταν δει τις παραγγελίες, αντιλαμβάνεται, ότι δεν πρόκειται για σοβαρούς επιχειρηματίες. Ενας έμπειρος εξαγωγέας, το καταλαβαίνει από τις ποσότητες που ζητούν, οι οποίες τις περισσότερες φορές είναι ασυνήθιστα μεγάλες. Πέντε με 10 κοντέινερ είναι ένα λογικό αίτημα. Οταν όμως ζητούν τιμή για 50 κοντέινερ, τότε κάτι τρέχει».
Ο επιστημονικός σύμβουλος του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης, δρ Νίκος Μιχελάκης, τονίζει πως οι καταγγελίες πληθαίνουν συνεχώς και αφορούν στην πλειονότητά τους απάτες που διαπράττονται από συγκεκριμένες κινεζικές επιχειρήσεις (συχνά ανύπαρκτες), με θύματα ευρωπαϊκές επιχειρήσεις μικρομεσαίου, κυρίως, μεγέθους.
Οι απάτες αυτές συνήθως αφορούν προκαταβολές για ανύπαρκτο εμπόρευμα ή υπηρεσία, αιτήσεις για προσκλήσεις δήθεν εμπορικών αντιπροσώπων, ενώ πρόκειται για λαθρομετανάστες, πλαστές ηλεκτρονικές πωλήσεις, αιτήσεις για κάλυψη ανύπαρκτων τελωνειακών εξόδων κ.ά.».
Από την άλλη πλευρά, το Ελληνοκινεζικό Επιμελήτηριο εξηγεί ότι η συνεργασία με την Κίνα δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση. «Η κουλτούρα είναι τελείως διαφορετική και υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με τη γλώσσα. Ακόμη και τα αγγλικά τους είναι αρκετά δυσνόητα, γι' αυτό και προτιμούν να απευθύνονται γραπτώς για οποιαδήποτε επιχειρηματική τους συναλλαγή».
Επισημαίνει, επίσης, ότι γίνεται εξονυχιστικός έλεγχος στους Κινέζους που αιτούνται βίζας για μπίζνες. Εάν κάποιοι καταφέρουν να αποσπάσουν πρόσκληση από έλληνα επιχειρηματία, είναι ικανός λόγος για να εκδώσουν από τις αρχές του Κίνας βίζα (exit visa). Ακολουθεί όμως και η entry visa, για την οποία είναι αρμόδιο το ελληνικό προξενείο: «Είναι αρκετοί αυτοί που κόπηκαν στη διαδικασία, παρόλο που είχαν exit βίζα, γιατί, ψάχνοντας, διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν σοβαροί επιχειρηματίες».
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το Ελληνοκινεζικό Επιμελήτηριο επισημαίνει ότι, πριν επιχειρηθεί οποιαδήποτε συμφωνία με κάποια κινεζική εταιρεία, είναι χρήσιμο ο ενδιαφερόμενος να απευθύνεται είτε στον συγκεκριμένο φορέα είτε στο επιμελητήριο στο οποίο υπάγεται. Ο ίδιος φορέας μάλιστα έχει ήδη συντάξει λίστα με εταιρείες «μαϊμού», που ρίχνουν άδεια για να πιάσουν γεμάτα.
«Το πρώτο βήμα είναι να απευθυνθούμε στο εμπορικό τμήμα της κινεζικής πρεσβείας στην Ελλάδα. Μετά συλλέγονται πληροφορίες και από το ελληνικό προξενείο στην Κίνα και στη συνέχεια στα επιμελητήρια της Κίνας, καθώς κάθε δήμος διαθέτει κι από ένα», τονίζεται από το Ελληνοκινεζικό Επιμελητήριο.
Επιχειρήσεις σκούπα σε κινέζικες αποθήκες
Η εξόρμηση μεικτού κλιμακίου της ΥΠΕΕ και της Δημοτικής Αστυνομίας του Δήμου Αθηναίων στις αποθήκες με τα προϊόντα μαϊμού από την Κίνα δεν ήταν τυχαία.
Καθώς τα περισσότερα κινέζικα καταστήματα στην Ελλάδα λειτουργούν νόμιμα, οι έλεγχοι της αστυνομίας εστιάζονται τώρα στις αποθήκες από τις οποίες διακινούνται τα λαθραία εμπορεύματα. Εντάσσεται στο πλαίσιο ενός σχεδίου εκκαθάρισης του κέντρου εν όψει Χριστουγέννων, με σκοπό να δουλέψουν οι έλληνες έμποροι. Οι έλεγχοι αναμένεται να ενταθούν το προσεχές διάστημα με επιχειρήσεις σε Σοφοκλέους, Σωκράτους, Μενάνδρου, Πειραιώς, Αγίου Κωνσταντίνου, Ζήνωνος... Σκληρή δουλειά αν υπολογίσουμε πως οι αποθήκες «μαϊμούδων» και λαθραίων εμπορευμάτων ξεπερνούν τις 300! Ελεγχοι στην Αθήνα
Το παιχνίδι σκληραίνει με δεδομένο πως πριν από λίγες ημέρες σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ τοπικών φορέων της Αθήνας, επιχειρηματιών, εμπόρων και παραγόντων της αστυνομίας και συμφωνήθηκε να γίνουν εκτεταμένες επιχειρήσεις «σκούπα» από την ΕΛ.ΑΣ. με σκοπό να «καθαρίσει» το κέντρο της Αθήνας και να «ανασάνει» η αγορά...
Τα κινέζικα καταστήματα δεν μπορούν να τα «χτυπήσουν» καθώς εμφανίζονται νόμιμα, εξορμούν επομένως στις αποθήκες από τις οποίες δεν προμηθεύονται λαθραία εμπορεύματα μόνον Κινέζοι αλλά και διαφόρων άλλων εθνικοτήτων μικροπωλητές, όπως φυσικά και αρκετοί έλληνες έμποροι.
Ανάλογες επιχειρήσεις εκτιμάται πως θα πραγματοποιηθούν σε Πειραιά αλλά και Θεσσαλονίκη, όπου σύμφωνα με τον Εμπορικό Σύλλογο λειτουργούν 150 κινέζικα καταστήματα με ετήσιο τζίρο που ξεπερνά τα 50 εκατομμύρια ευρώ! Στην Αθήνα λειτουργούν 350 καταστήματα και καταλαμβάνουν το 45% του τζίρου της αγοράς που αφορά κυρίως την ένδυση.
Ομως, η τακτική τού «πονάει δάκτυλο και το κόβουμε», όπως εξηγούν παράγοντες της αγοράς, επικεντρώνεται κυρίως σε έναν επικοινωνιακό εντυπωσιασμό, παρά έρχεται να χτυπήσει την ουσία του θέματος που αφορά στο πώς τα παράνομα εμπορεύματα μπαίνουν στη χώρα. Οταν ο τζίρος του παραεμπορίου αγγίζει τα 20 δισ. ευρώ τον χρόνο, η ιστορία είναι πολύ καλά οργανωμένη και δεν «πληγώνεται» με την αποκάλυψη δύο ή και δέκα αποθηκών που αργότερα θα «ξαναφυτρώσουν» κάπου αλλού.
Τα περισσότερα εμπορεύματα με προορισμό την Ευρώπη, επομένως και την Ελλάδα, φτάνουν με καραβιές από την Ασία στην Ισπανία, την Ιταλία αλλά και το λιμάνι της Πάτρας και του Αστακού, απ' όπου φορτώνονται σε νταλίκες και στη συνέχεια ξεφορτώνονται σε αποθήκες του κέντρου.
Εισαγωγές «δειγμάτων»
Σε ό,τι αφορά τη Νάπολη, απ' όπου εκφορτώνονται τα περισσότερα εμπορεύματα από την Κίνα, σύμφωνα με τις αρχές το 60% των εμπορευμάτων διαφεύγει τον έλεγχο του τελωνείου.
Ορισμένοι από τους πλέον δημοφιλείς τρόπους εισαγωγής των λαθραίων εμπορευμάτων είναι ο χαρακτηρισμός τους ως «δείγματα», «δώρα» ή «μη χρήσιμα δείγματα».
Μπορεί, για παράδειγμα, σε ένα κοντέινερ να βρεθούν μόνο αριστερά παπούτσια. Αυτό θεωρείται μη αξιοποιήσιμο εμπόρευμα και άρα επιβεβαιώνεται ο χαρακτηρισμός του ως «δείγμα» και δεν δασμολογείται. Οπως συμβαίνει και με το «αδελφό» κοντέινερ που περιέχει τα δεξιά παπούτσια. Κι αυτό αδασμολόγητο. Και κάποια στιγμή οι παραλήπτες... συναντιούνται.
